Karmienie piersią - wszystko co musisz wiedzieć o karmieniu noworodka

Karmienie noworodka piersią jest powszechnie zalecane do skończenia przez dziecko minimum 6. miesiąca życia. Istnieje wiele zalet i korzyści naturalnego karmienia niemowląt. Jedną z nich jest budowanie niepowtarzalnej więzi i bliskości między matką, a karmionym przez nią dzieckiem. Ponadto mleko matki, dzięki swojemu bogatemu składowi, dostarcza noworodkowi wszystkich składników, niezbędnych do zaspokojenia głodu i prawidłowego rozwoju. Aż do czasu rozpoczęcia rozszerzania diety nie musisz martwić się czy dokarmiać dziecko karmione piersią, ponieważ wraz z mlekiem matki dajesz mu to, co dla niego najlepsze. W poniższym artykule postaramy się poruszyć wszystkie najważniejsze zagadnienia związane z karmieniem niemowląt. Opiszemy jak przystawiać dziecko do karmienia, poradzimy Ci co ile karmić noworodka oraz przedstawimy popularne i wygodne sposoby karmienia piersią.

Zalety karmienia piersią

Współcześnie podkreśla się niewątpliwe korzyści z karmienia piersią dzieci. Karmienie piersią noworodka jest najbardziej naturalnym sposobem, który pozwala dziecku na budowanie odporności i prawidłowy rozwój małego organizmu. Mleko matki jest lekkostrawne i bogate w probiotyki, które korzystnie wpływają na mikroflorę jelitową noworodka i chronią dziecko przed atakiem bakterii chorobotwórczych. Ponadto, bogaty skład mleka matki w pełni pokrywa zapotrzebowanie organizmu dziecka na witaminy i składniki mineralne. Organizm kobiety, na potrzeby wytwarzania jak najlepszego gatunkowo pokarmu, potrafi poświęcić własne zapasy składników mineralnych, dlatego tak ważna w procesie karmienia naturalnego jest urozmaicona i zdrowa dieta matki, o czym pisaliśmy w artykule “Co można jeść podczas karmienia piersią?”.
Zalety karmienia piersią odczuwa nie tylko noworodek, ale także jego mama. Są to m.in.

• poprawa samopoczucia - ssanie piersi przez noworodka powoduje uwolnienie się hormonu - oksytocyny,
• szybszy powrót do formy sprzed ciąży - karmiąca mama potrzebuje przyjąć w posiłkach około 400-500 kcal więcej niż wynosi jej przeciętne zapotrzebowanie na kalorie. Jeśli zależy Ci na szybkim powrocie do szczupłej sylwetki - zamiast katować się dietą, jedz normalne posiłki i karm piersią,
• łatwa dostępność do pokarmu dla dziecka - nie musisz wstawać w nocy, by przygotować w kuchni mleko dla dziecka czy nosić ze sobą podgrzewacza z zestawem butelek. Twoje mleko ma zawsze odpowiedni skład i temperaturę, a karmienie piersią noworodka jest łatwe, a przy tym oszczędne,
• poprawa zdrowia - jedząc dla dwojga musisz pamiętać, by zdrowo się odżywiać, unikać używek, ciężkostrawnych potraw i pustych kalorii - ma to wpływ nie tylko na Twoje dziecko ale oczywiście także i na Twój stan zdrowia.

Jeśli wiesz już, jakie są zalety karmienia piersią i ile korzyści dostarcza ono zarówno Tobie, jak i Twojemu maleństwu, to możemy przejść do nieco trudniejszego zagadnienia czyli - jak przystawiać dziecko do karmienia.

Jak przystawiać dziecko do karmienia?

Wiele młodych, niedoświadczonych mam może mieć początkowo problem z tym, jak przystawiać dziecko do karmienia. Nauka prawidłowej techniki karmienia jest natomiast niezbędna jeśli chcemy, aby karmienie piersią noworodka trwało jak najdłużej i było efektywne. Skutkiem nieprawidłowego przystawiania dziecka do piersi może być nie tylko poranienie brodawek, ale także ulewanie u noworodka, głód dziecka lub nawet całkowity zanik laktacji.

Początki karmienia mogą być trudne, jeśli masz z tym problemy, najlepiej skonsultuj się z położną lub doradcą laktacyjnym. A na wstępie, upewnij się, czy prawidłowo przystawiasz dziecko do piersi!

1. Załóż ubranie, w którym będziesz czuła się komfortowo i wygodnie - np. specjalną bluzkę do karmienia czy wygodny szlafrok.
2. Nie zapomnij przewinąć dziecka, gdyż nie będziesz tego mogła zrobić bezpośrednio po karmieniu. Zadbaj także o to, aby jego ubranko nie było zbyt grube. Przytulonemu do Ciebie dziecku, które dodatkowo będzie wkładało wysiłek w ssanie piersi, będzie ciepło.
3. Zajmij wygodną pozycję, w której bez trudu poradzisz sobie z utrzymaniem dziecka nawet przez dłuższą chwilę (pomocne może być użycie małych poduszek, podkładanych pod przedramiona lub plecy) - mowa tutaj o pozycji klasycznej do karmienia.
4. Dziecko powinno być odwrócone półbokiem - jego brzuszek ma dotykać Twojego.
5. Buzia dziecka powinna być skierowana w stronę brodawki piersi. Dziecko trzymaj bezpiecznie przytulone do siebie.
6. Przystaw noworodka do piersi - pamiętaj, żeby przystawiać dziecko do piersi, a nie pierś do dziecka.
7. Sprawdź, czy dziecko prawidłowo trzyma pierś - wargi malca powinny być wywinięte na zewnątrz, znaczna część otoczki jest w buzi dziecka, ssaniu nie towarzyszą żadne odgłosy - cmokanie itp., ani tym bardziej odczuwanie bólu z Twojej strony.
8. Jeśli dziecko nieprawidłowo uchwyciło pierś, należy przerwać karmienie, wsuwając delikatnie palec w kącik ust dziecka a następnie powoli odsunąć niemowlę od piersi.
9. Czynność przystawiania do piersi należy powtarzać do czasu, aż pierś zostanie prawidłowo uchwycona. A niemowlę, po kilku szybszych i płytszych ruchach, zaczyna ssać miarowo i wolniej (może przy tym lekko "postękiwać", gdyż wymaga to od niego wysiłku).
10. Postaraj się rozluźnić. Twój stres może wpłynąć na problemy z laktacją i zatrzymać wypływanie mleka.

Karmienie piersią noworodka jest całkowicie naturalną czynnością, która nie powinna wywoływać u Ciebie bólu. Jeżeli Twoje brodawki są podrażnione, pokaleczone czy pękają, powinnaś o nie zadbać, gdyż może to doprowadzić do zapalenia piersi, objawiającego się gorączką, zaczerwienieniem skóry i pojawieniem się twardych guzków. W przypadku zapalenia piersi konieczna jest wizyta u lekarza.
Jeżeli Twoje dziecko nie chce ssać piersi - nie poddawaj się. Także jeśli masz wrażenie, że ilość Twojego pokarmu jest za mała. Im częściej przystawiasz dziecko do piersi, tym bardziej pobudzasz laktację. Jeżeli natomiast zastanawiasz się czy dokarmiać dziecko karmione piersią mlekiem modyfikowanym, wybierz butelkę ze smoczkiem imitującym kształt piersi matki, która nie pozwoli Twojemu dziecku oduczyć się naturalnego odruchu ssania piersi.

Ile powinno trwać karmienie piersią?

Nie ma żadnej reguły mówiącej o tym, ile powinno trwać karmienie noworodka, tak aby dziecko było po nim w pełni najedzone. W przypadku karmienia na żądanie, na początku dziecko je krótko ale często. Potem, gdy reguluje się ilość wytwarzanego przez gruczoły pokarmu oraz dziecko staje się starsze, przeważnie stabilizują się zarówno godziny, jak i czas trwania karmienia.
Ważne, aby pamiętać i karmienie niemowlaka zawsze rozpoczynać od piersi "pełniejszej", a gdy dziecko już ją opróżni, zawsze przystawić je do drugiej. Jeżeli malec jest już najedzony i nie chce ssać drugiej piersi, to właśnie od niej zacznijmy kolejne karmienie. Nie zmuszajmy nigdy dziecka do jedzenia, jeśli nie jest głodne czy odwraca głowę od piersi. Nie wolno doprowadzić także do sytuacji, gdy przystawienie do piersi jest metodą uspokajającą noworodka.
Jeśli zastanawiasz się, ile powinno trwać karmienie piersią, musisz wiedzieć, że większość mleka dziecko wysysa przez pierwsze 4-5 minut karmienia, potem ssanie staje się już mniej regularne i wolniejsze, a dziecko po zaspokojeniu pierwszego głodu, zaspokaja także potrzebę bliskości i poczucia bezpieczeństwa z matką.
Zaleca się jednak aby jednorazowe karmienie piersią noworodka nie trwało dłużej niż 15-20 minut. Niedopuszczalne jest również zaśnięcie dziecka z brodawką w ustach.

Co jaki czas karmić noworodka?

Kolejne pytanie, które stawiają sobie młode mamy, to, co ile karmić noworodka, tak aby malec nie był głodny. Tak, jak już zaznaczyliśmy, początkowo karmienie noworodka trwa raczej krótko ale odbywa się dość często. Zdrowe noworodki domagają się karmienia średnio co półtorej godziny tak w dzień, jak i w nocy! Ile karmień piersią na dobę to daje? Wystarczy powiedzieć, że mnóstwo. Jeżeli Twoje dziecko jest typowym śpioszkiem i przesypia posiłki, musisz zadbać o to, aby jadło nie rzadziej niż 8 razy na dobę, nawet jeśli wymagałoby to budzenia go do karmienia. Tyle właśnie powinna wynosić średnia ilość karmień na dobę, co daje 1 karmienie na 3 godziny przerwy. Z czasem Twoje dziecko zacznie przesypiać coraz większą część nocy, co wpłynie na wydłużanie się nocnej przerwy w karmieniu.
Co ile karmić noworodka w nocy? W ciągu pierwszych trzech miesięcy nocna przerwa w karmieniu nie powinna przekraczać 4 godzin. Nawet jeśli jesteś zmuszona do obudzenia dziecka w nocy, pamiętaj, że nocne karmienie niemowlaka jest bardzo istotne, ze względu na to, że nocą nie tylko wytwarza się więcej pokarmu, ale jest on także bardziej wartościowy i bogatszy w tłuszcze. Po skończeniu przez niemowlę 3. miesięcy, nocna przerwa w karmieniu może wynosić nawet do 6. godzin. O ile oczywiście, Twoje dziecko zdoła przespać aż tyle czasu w nocy.
Ile karmień piersią na dobę powinno budzić niepokój? Jeśli Twoje dziecko skończyło już 3. miesiące, a wciąż karmisz je częściej niż 12 razy na dobę - być może powinnaś w tym przypadku, jeszcze raz przyjrzeć się swojej technice karmienia i wyłapać oraz poprawić ewentualne błędy. Po pewnym czasie, gdy unormuje się Twoja laktacja i wypracujecie z dzieckiem wspólne nawyki, będziesz sama wiedziała, co jaki czas karmić noworodka i ile karmień piersią na dobę potrzebuje Twoje dziecko.

Sposoby karmienia piersią

Jeśli wiesz już ile powinny wynosić przerwy między karmieniami oraz jak przystawiać dziecko do karmienia, możesz wybrać najwygodniejszą dla siebie pozycję do karmienia. Poniżej zaprezentujemy Ci najpopularniejsze sposoby karmienia piersią. Tylko od Ciebie oraz wygody Twojej i dziecka zależy, który z nich wybierzesz dla siebie. Zmienianie pozycji w trakcie karmienia nie jest konieczne. Wiele z kobiet przez cały okres karmienia stosuje zaledwie jedną ulubioną pozycję, pomijając inne sposoby karmienia piersią. Jest to oczywiście w pełni dozwolone i nie musi nieść ze sobą żadnych negatywnych skutków.

Najpopularniejsze sposoby karmienia piersią:

Pozycja siedząca - klasyczna

Zdecydowanie najbardziej popularna i lubiana przez mamy. Ważne, aby plecy karmiącej kobiety w tej pozycji były wyprostowane, a nogi oparte stabilnie o podłogę. Jeżeli w tej pozycji nie jesteś w stanie utrzymać ciężaru karmionego dziecka, przydatne mogą być wałki i niewielkie poduszki podkładane pod przedramiona i na kolana.

Jak przygotować się do karmienia w tej pozycji?

• dziecko ułóż półbokiem na swoim przedramieniu, z główką opartą w zgięciu Twojego łokcia,
• przedramieniem podtrzymuj plecy dziecka, a dłonią jego pośladki,
• głowę niemowlaka ustaw na wprost Twojej piersi, a jego usta na wprost brodawki,
• przystaw dziecko do piersi, delikatnie manewrując ramieniem.

Pozycja leżąca/ półleżąca na boku

Druga spośród ulubionych pozycji do karmienia. W tej pozycji, leżąc na boku kobieta nie powinna podpierać się na łokciu. Ponadto konieczne jest zadbanie o to, aby dziecko nie zsuwało się z łóżka - w tym celu można podtrzymywać je ręką. Jest to najwygodniejsza pozycja w pierwszych dniach po porodzie, kiedy siadanie sprawia kobiecie po porodzie jeszcze zbyt dużą trudność. Pozycja ta idealnie sprawdza się także przy nocnych karmieniach.

Jak przygotować się do karmienia w tej pozycji?

• połóż się na boku, głowę oprzyj wysoko,
• kolana możesz ugiąć, a dla wygody włożyć między nie poduszkę,
• jeśli leżysz na prawym boku - prawą rękę wsuń pod główkę dziecka,
• lewą ręką możesz podtrzymywać dziecko, które powinno leżeć na boku równolegle do Ciebie z buzią na wprost piersi,
• aby podać dziecku drugą pierś możesz ułożyć je wyżej na sztywnej, stabilnej poduszce.

Pozycja futbolowa

Zalecana głównie matkom o dużych piersiach oraz u wcześniaków i dzieci słabo ssących. W tej pozycji dziecko zwrócone jest twarzą do matki, a jego nóżki znajdują się pod jej pachą. Istotne jest, aby podczas karmienia dziecka w tej pozycji dłoń matki nie zginała zbyt silnie główki dziecka do piersi.

Jak przygotować się do karmienia w tej pozycji?

• ułóż dziecko tak, aby jego nóżki znajdowały się pod Twoją pachą, a brzuszkiem niech przytula się do Twojego boku,
• dłonią podtrzymuj główkę dziecka, a przedramieniem jego plecy,
• pamiętaj, aby nie nachylać się tej pozycji i utrzymywać wyprostowaną postawę,
• poduszki podpierające Twoje ramię i dziecko muszą być stabilne i na tyle duże, żeby nóżki malca nie znajdowały się w powietrzu bez oparcia - jest to absolutnie niedozwolone,
• możesz przystawić dziecko do piersi.

Karmienie piersią w pozycji na wznak

Polecana kobietom w pierwszych godzinach po porodzie oraz po cesarskim cięciu. W tej pozycji możliwe jest także karmienie dziecka piersią po znieczuleniu zewnątrzoponowym, gdy dolna część ciała jest bezwładna. Jednakże w tym przypadku konieczna jest pomoc położnej, która umożliwi przystawienie dziecka do piersi.

Jak przygotować się do karmienia w tej pozycji?

• połóż się na plecach z głową opartą wysoko o poduszkę ( pamiętaj! Kilka godzin po znieczuleniu zewnątrzoponowym nie powinnaś unosić głowy powyżej poziomu tułowia),
• dziecko powinno leżeć na Twoim ciele, jego główka musi znajdować się na wysokości Twojej piersi,
• znajdźcie pozycję, w której niemowlę będzie mogło swobodnie oddychać,
• podtrzymuj dziecko ramieniem,
• jeżeli trzymasz dziecko bezpiecznie, możecie rozpocząć karmienie.

Karmienie piersią w pozycji "pod górkę"

jest to modyfikacja pozycji na wznak. Idealnie sprawdza się, gdy pokarm wypływa tak szybko, że niemowlę nie nadąża z jego połykaniem i krztusi się. Nadaje się także dla kobiet po cesarskim cięciu, gdyż ułożone w poprzek dziecko nie ma kontaktu z raną pooperacyjną.

Jak przygotować się do karmienia w tej pozycji?

• połóż się na plecach z głową opartą wysoko o poduszkę,
• nogi zegnij w kolanach,
• połóż dziecko w poprzek Twojego brzucha, jednocześnie podtrzymując dłonią jego pupę,
• głowa malca powinna znajdować się nad Twoją piersią,
• możesz przystawić dziecko do piersi.

Podsumowanie

Poznałaś już zalety karmienia piersią, wiesz co jaki czas karmić noworodka i jakie są najwygodniejsze i najbardziej popularne sposoby karmienia piersią. Mamy nadzieję, że karmienie noworodka pozwoli Ci na zbudowanie z nim niepowtarzalnej i głębokiej więzi, która zaowocuje miłością na długie długie lata. Nie rezygnuj z karmienia piersią, jeśli nie masz ku temu żadnych zdrowotnych przeciwwskazań. Pamiętaj, że mleko matki to najlepsze, co możesz dać swojemu dziecku. Natomiast, jeżeli z jakichś przyczyn nie możesz karmić piersią, wybierz dla swojego dziecka najlepsze mleko początkowe.